by Bazen şu soruyu sorarken buluyorum kendimi: Para insanı gerçekten değiştiriyor mu? Hani derler ya paranın açamadığı kapı yoktur; sahiden de öyle mi?
İşte Orhan Kemal de bu konuya değinmiş bu öykü kitabında. Yaşanan olaylar 72.Koğuş’ta geçiyor. Buradaki “adembabalar” beş parasız, yiyeceklerini çöpten bulan, hırsızlık yapan sadece kendilerini düşünen tiplerdir. O dönemin şartlarındaki koğuşu anlatmıştır. Bu sayede okuyucu kafasında o koğuşu, şartlarını resmetmiştir. Koğuşta izmarit için zar atanlar, hile yapanlar, camsız ve dondurucu soğukta bile korunacak bir şeyleri olmayan adembabalar.
Orhan Kemal yaşamında hapse girdiği için koğuşun halini betimleme yeteneği ile okuyucularına sunar. Ayrıca ortamın şartlarını daha iyi anlatmak için argo kelimelerden ve kişi nereli ise onun ağzından konuşturur karakterleri. Olaylar da üçüncü tekil şahıs anlatımı ile anlatılmıştır.
Hikaye, Ahmet Kaptan’nın annesinin ona 150 lira yollaması ile başlar. O zamanlarda büyük bir paradır ve 72. Koğuş’ta yaşayan birisine para gelmesi görülmüş şey değildir. Ahmet Kaptan, diğerleri gibi hırsızlık yapmaktan kaçınmış kendi halinde biridir. Kan davasından dolayı hiç görmediği babasını vuranların amca oğullarını vurduğu için hapse düşmüştür.
“”Kendine mukayyet ol!” dedi.
Kaptan boş gözlerle bakıyordu.
“Duydun mu ağa? Kendine mukayyet ol!”
Kısa, kalın gövdesiyle hep o Hitit heykelini hatırlatan Kaptan, “Niye?” dedi.
“Niyesi var mı? Dün arkandan atıp tutanlar para kokusunu alınca yüzüne gülüp seni tavlamaya hazırlanıyorlar. Dikkat et!”
Paranın insanları nasıl değiştirdiğini, bir kişiyi sadece parası için sevdiklerini parası bitince o kişinin işe yaramayacağını düşünen kişiler okuyoruz. Arkadaşlığın, sevginin önemini anlamayan kişiler. Sadece paraya önem veren kişiler. Parası yokken Ahmet Kaptan sadece Ahmet Kaptan iken 150 lira gelince ağa oldu. Ancak bu ağa parası olmadığında ne oldu ?
Okurken sizi derinden etkileyen bir kitap. Mutlaka okumanızı tavsiye ederim.
“İnsan doğru oturup doğru konuşmalı.”
