ABD’den Boeing’e soruşturma

Share

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ Adalet Bakanlığından bir yetkili savcıların, Etiyopya ve Endonezya’daki uçak kazalarında imalat veya denetim eksikliğinin rolü olup olmadığının araştırılması için Boeing’in, 737 Max tipi yolcu uçaklarının geliştirilme ve onay mertebesinde, tertip edici müessese AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ Sivil Havacılık Dairesi (FAA) ile yaptığı e-posta, ileti ve diğer iletişim muhtevaları dahil tüm yazışmaları teslim etmesini istediğini belirtti.

Fransız sivil havacılık müfettişleri de hükümete sundukları raporda Etiyopya ve Endonezya’daki B737 Max tipi uçakların yaptığı kazalar arasında “açık benzerlikler bulunduğuna” dikkati çekti.

Boeing Üst Yöneticisi Dennis Muilenburg ise hava yolu şirketlerine, yolculara ve sivil havacılık alakalılarına hitaben kaleme aldığı açık mektupta, Etiyopya’da ve ekim ayında Endonezya’da B737 Max tipi yolcu uçaklarının yaptığı kazalarda rolü olduğundan şüphelenilen sensör ve yazılım hatalarını gidermek üzere yazılım aktüellemesi yapacaklarını ve kaptanlar için özel eğitim programı hazırlayacaklarını kaydetti.

Muilenburg, mektupta, şirketinin Etiyopya’da yaşanan kazanın sebebinin aydınlatılmasına yönelik soruşturmaya tam destek olduğunu, mevzubahis önlemlerin güvenli olduğunu ve kaygıları gidermeyi amaçladığını bildirdi.

Etiyopya Hava Yollarına ait “B737 Max 8” tipi yolcu uçağı, 10 Mart’ta Addis Ababa’dan Kenya’nın başkenti Nairobi’ye gitmek için havalandıktan kısa müddet sonra düşmüş, uçaktaki 157 kişi yaşamını yitirmişti.

Endonezya’da Lion Hava Yolları’na ait “JT 610” sefer sayılı 737-8 Max tipi uçak, 29 Ekim 2018’de Cakarta’dan Sumatra Adası’ndaki Pangkal Pinang şehrine gitmek üzere havalandıktan kısa bir müddet sonra denize çakılmıştı. 189 kişinin hayatını kaybettiği kaza Boeing 737-8 Max tipi uçakların ilk kazası olarak tarihe geçmişti.

Kazalarda sensör ve kontrol yazılımı hatası kuşkusu

Boeing, Avrupalı rakibi Airbus’ın orta mesafede daha randımanlı yakıt kullanan A320 Neo model aktüellemesine karşı geliştirdiği 737 Max modellerinde, uçak motorunu daha etkin hale getirmek için daha büyük bir motor seçenek etmişti. Yeni motorun idaresi için uçağın gövdesinde farklıklar yapılmış, bu yüzden uçağın kalkış ve iniş konumlarını kontrol eden sensörler ve uçuş kontrol yazılımı yenilenmişti. Söz konusu yazılımın “kontrol yasası” isimi verilen otomatik kaptan aktifken pilotların müdahalesini devre dışı bırakan bir sistem içerdiği biliniyor.

Kazanın 737 Max 8’lerin uçuş kontrol yazılımındaki pilot kontrolünü devre dışı bırakan bu özellikten kaynaklanmış olabileceği ihtimali üzerinde de duruluyor. Sensörlerden gelen hatalı sinyallerin uçakların düşmesine neden olduğu düşünülüyor.

Her iki kazada da uçakların kalkışından sonraki 6 ila 12 dakika gibi kısa süre içinde yaşadıkları irtifa meselelerinin hemen peşinden düşmesi, söz konusu modellerde üretimden meydana gelen bir teknik hata bulunması ihtimalini gündeme getiriyor.

Endonezya’da yaşanan kaza sonrası 737 Max’in bu özelliğiyle alakalı kaptanların daha fazla bilgilendirilmesi gereğine vurgu yapılmış, kaptanlara bu konuda kurslar verilmişti. Etiyopya Hava Yolları ve Lion Hava Yolları kaptanlarının mevzubahis kursları alıp almadığı ise bilinmiyor.

B737 Max’lere ambargo

Etiyopya’daki son kazanın hemen peşinden Türkiye, Singapur, Çin, Etiyopya, Endonezya, Avustralya, Malezya, Umman, İngiltere, Almanya, Fransa, Hollanda, Avusturya, Avrupa Birliği, Kazakistan, Birleşik Arap Buyruklukları, Yeni Zelanda, Fiji, Hindistan, Hong Kong, Lübnan, Kosova, Bahreyn, Mısır, Tayland, Moldova, Kanada, Senegal, Nijerya, Özbekistan ve Ukrayna “Boeing 737 Max” tipi uçakların operasyonlarını geçici olarak durdurmuş ve hava alanlarını uçuşlara kapatmıştı.

Türk Hava Yolları da filosundaki B737 Max 8 tipi uçakları seferlerinden çektiğini izah ederken, Arjantin, Brezilya, Hindistan, Meksika, Kanada, Norveç, İzlanda’da da bir takım hava yolu firmaları benzer bir kararla mevzubahis tipteki uçakları seferlerinden çektiklerini duyurmuştu.

Son olarak AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ Sivil Havacılık Dairesi (FAA) ülkedeki tüm Boeing 737 Max 8 ve Max 9 tipi uçakların ikinci bir direktife kadar uçuşlarının durdurulduğunu izah etmişti.

T24

Enes Demircioğlu

Hayatta "gündem" dendiğinde çevresindeki herkesin kendisine koştuğu Enes, gündemi Serinletici ile dünyaya sunuyor. Aynı zamanda Anadolu Üniversitesi İşletme Bölümü öğrencisi olan Enes, müziksiz yaşayamayanlardan...

You may also like...