by Zekâ ve akıl birbiriyle bağlantılı ancak aynı manaya gelmeyen kavramlardır. Bu yakınlıkları sebebiyle bazen birbirlerinin yerine kullanıldıkları olur. Bu iki kavram arasındaki farklılıkları açıklamak için kıyaslamalar yapabiliriz.
Öncelikle akıl somut olarak ölçülebilen bir olgu değildir. Oysa zekâ, geliştirilmiş bulunan zekâ testleri aracılığı ile ölçülebilmektedir. Akıllı bir insan, doğru ile yanlışı, yalan ile gerçeği ayırt edebilme becerisine sahiptir. İnsanın yaşı ilerledikçe, aklı da gelişir. ‘Akıllı insan, doğru olanı seçen ve doğru olanı yapan kişidir’ diyebiliriz. Oysa zekâ ahlaki bir anlam taşımaz. Her toplumda aynıdır. Her insanda eşit değildir ve doğuştan getirilen bir istidattır.
Zekâ beynin algılama hızı ile ilgilidir. Bu açıdan bakıldığında zekâ daha çok teknik, akıl ise ahlaki bir boyut taşımaktadır. Akıl oyunu olarak isimlendirilen etkinlikler daha çok zekâ ile ilgilidir.
Zekâ; bireyin, kavramlar ve algılar aracılığı ile soyut ve somut nesneler arasında ilişki kurabilme, soyut düşünebilme, zihinsel faaliyetleri bir amaca ulaşmak için kullanabilme yeteneği olarak tanımlanabilir. Zeki bir insan çözüm üretir, akıllı insan ise o çözümü bulunduğu toplum içinde olumlu bir yönde uygulayarak kendini gösterir. Bir besteci, şarkısını aklı ile değil, zekâsı ile yapar. Aynı besteci, en küçük bir matematik problemini çözemeyebilir.
Akıl oyunları ile birey önceden tasarlanmış bir etkinliğin içine sokularak çözüm üretme becerisinin geliştirilmesi hedeflenir. Birey kendi potansiyelini keşfedebilmek, problemler karşısında daha fazla ve farklı çözüm yolları bulabilmek için akıl oyunu denilen etkinliklerle yüz yüze bırakılmalıdır.
Milli Eğitim Bakanlığı, iki bin on üç yılından itibaren ortaokullarda seçmeli ders olarak zihin oyunları olarak da isimlendirilen zekâ oyunları dersini müfredata eklemiştir. Amaç öğrencilerin, sahip oldukları zekâ potansiyellerini tanımaları, geliştirmeleridir.
Akıl oyunu eğitim hayatının bir parçası haline getirildiğinde öğrencilerde daha kalıcı ve gerçekçi öğrenmelerin oluşacağı muhakkaktır. Bu şekilde yaparak yaşayarak öğrenme imkânı bulmuş ve problem çözmenin aşamalarını kavramış olacaklardır.
Veliler, değişik ortamlarda ve platformlarda yayınlanan ve akıl oyunu olarak isimlendirilen bu etkinliklere çocuklarının erişimini sağlamalıdırlar. Ancak veliler, değişik internet sitelerinde bulunan ve akıl oyunları oyna butonu ile ulaşılan bu etkinlikler konusunda bilinçli olmalıdırlar. Çünkü bu akıl oyunları, öğrenci seviyesine göre aşamalı olarak uygulanması gerekmektedir.
Uzmanlar akıl oyunları dersi için basamaklı öğretim yaklaşımının kullanılmasını gerekli görmektedirler. Bu yaklaşımda, çocukların temel bilgi ve becerileri aşamalı olarak kavrayarak, üst düzey düşünme becerilerine geçmeleri öngörülür. İlgi ve istidatlarına göre ilerlemeleri planlanır. Program öğrenciden öğrenciye farklılık gösterebilir.
